Stephen Smith là một doanh nhân đến từ Auckland, New Zealand. Ông lần đầu tiên đến Việt Nam vào tháng 10
năm 2012 và đã quyết định định cư tại Đà Nẵng vào tháng 2 năm 2013, sau những nỗ lực tìm kiếm địa điểm kinh doanh tốt nhất cho doanh nghiệp thủy sản của mình.
Công ty của ông, Pelagic Vietnam, là một công ty đầu tư/khởi nghiệp do New Zealand sở hữu và điều hành, đã chọn dự án đầu tiên là kinh doanh sản xuất hải sản tự chủ, tập trung vào sashimi tươi cao cấp và các sản phẩm hun khói nóng/lạnh. Các sản phẩm phổ biến nhất là cá sashimi tươi như Mahi Mahi, cá ngừ Tây Ban Nha, cá ngừ xanh, cá kiếm, cá ngừ vây vàng và cá ngừ vây vàng (Hira Masa). Đặc sản của ông bao gồm các loại cá nóng và lạnh, cùng với các món đặc sản dân tộc như cá Maldives (cá ngừ khô nấu chín), cá kippers và trứng cá hun khói.
“Tôi chọn thành lập doanh nghiệp tại Đà Nẵng vì nơi đây có thể được coi là vùng đất tốt nhất của Việt Nam: bờ biển đẹp, gần cao nguyên, môi trường trong lành, di sản văn hóa, con người thân thiện. Đây là một thành phố lớn mà không có sự quá tải như Sài Gòn và Hà Nội. Đà Nẵng vẫn còn nhiều tiềm năng phát triển mạnh trong tương lai. Chính điều này khiến chúng tôi cho rằng việc bắt đầu các dự án đầu tư ở đây vào thời điểm này là vô cùng đúng lúc.” Stephen chia sẻ.
Sự phát triển của cả du lịch trong nước và các tour du lịch khách quốc tế đã đa dạng hóa cả nguồn cung và nhu cầu, bao gồm cả các sản phẩm đặc sản; Stephen, người ban đầu thành lập công ty với tư cách là nhà xuất khẩu, sớm nhận ra tiềm năng của thị trường khách sạn, nhà hàng và khu nghỉ dưỡng trong khu vực. Gần đây, anh đã mở rộng hoạt động sang Sài Gòn: “Tôi nhìn thấy tiềm năng mở rộng của tầng lớp trung lưu Việt Nam, điều này sẽ tạo ra một thị trường nội địa mạnh mẽ hơn, cộng với Việt Nam có vị trí chiến lược tại trung tâm khu vực kinh tế châu Á,” anh chia sẻ. “Đây đều là những yếu tố khích lệ cho hành trình kinh doanh mới của tôi.”
Sản phẩm thủy sản không thể phủ nhận rất phổ biến tại Việt Nam. Theo báo cáo của FAO, các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm cao và các biện pháp kiểm soát rộng rãi đã khiến chúng trở nên hấp dẫn hơn đối với người tiêu dùng. Người dân ngày càng hướng tới chế độ ăn uống lành mạnh và cá là một lựa chọn dinh dưỡng hợp lý, ngay cả ở các vùng nông thôn.
“Ngành công nghiệp đang tập trung mạnh vào tính bền vững. Điều này được thực hiện thông qua các phương pháp đánh bắt cá có trách nhiệm, nuôi trồng thủy sản và môi trường quản lý đã được điều chỉnh,” Stephen cho biết. Để hỗ trợ điều này, công ty của ông đã thuê ngoài các ngư dân địa phương và nhà máy chế biến để thực hiện công việc nguồn lực bên ngoài giúp đánh bắt và chế biến. Như vậy, người dân địa phương sẽ học được cách xây dựng một nền kinh doanh đánh bắt cá bền vững: “Điều tuyệt vời là chúng tôi chia sẻ kinh nghiệm trong ngành với họ, từ đó chuyển giao kiến thức và hỗ trợ sự phát triển của họ. Hiện nay, nuôi trồng thủy sản phát triển mạnh hơn ngành sản xuất thịt bò. Đánh bắt hải sản tự nhiên chính là ‘cỗ máy’ khổng lồ đang nuôi sống một phần đáng kể dân số thế giới. Rõ ràng chúng ta phải bảo vệ điều này bằng mọi giá.”
Công việc hàng ngày cũng có những thách thức riêng: “Yêu cầu cốt lõi của khách hàng là sự ổn định về chất lượng và nguồn cung; tuy nhiên, do đội tàu đánh cá địa phương có quy mô nhỏ và trang thiết bị lạc hậu, ngư dân chỉ có thể hoạt động trong điều kiện ‘thời tiết thuận lợi’. Hơn nữa, việc các thủy thủ thiếu kinh nghiệm xử lý cá hay trang thiết bị như hệ thống làm lạnh hoặc thậm chí cơ sở sản xuất đủ tiêu chuẩn, cũng dẫn đến nguồn cung không ổn định và thách thức hàng ngày trong việc duy trì tiêu chuẩn chất lượng cao,” Stephen chia sẻ và tiếp tục: “Chính phủ đã có một số nỗ lực cải thiện tình hình nhưng chưa đạt được thành công đáng kể. Chúng tôi có kế hoạch tiến hành, nhưng việc thu hút sự ủng hộ của các bên liên quan không hề dễ dàng.”
Không chỉ riêng vấn đề logistics mà rào cản ngôn ngữ cũng là thách thức tại Việt Nam, ảnh hưởng đến khả năng mở rộng kinh doanh. “Nếu bạn muốn khởi nghiệp tại Việt Nam, hãy nhớ những nguyên tắc sau,” Stephen nhấn mạnh:
1. Nghiên cứu kỹ lưỡng, thu thập càng nhiều thông tin càng tốt.
2. Lập kế hoạch kinh doanh, tiếp thị và đảm bảo nguồn nhân sự vững chắc, đã được thảo luận kỹ lưỡng và xem xét các tình huống giả định.
3. Vốn đầu tư. Mười hai tháng là không đủ ở đây. Hãy nhân đôi thời gian bạn nghĩ cần thiết để bắt đầu kinh doanh.
4. Dành thời gian tìm kiếm sự hỗ trợ chuyên nghiệp để giúp bạn xử lý các hợp đồng địa phương, Ủy ban Nhân dân, thuế má, v.v.
5. Vị trí địa lý. Đánh giá nơi bạn sẽ thành lập doanh nghiệp.
6. Xác định khách hàng của bạn sẽ là ai, cả nước ngoài và trong nước.
7. Kỹ năng ngôn ngữ. Ban lãnh đạo cấp cao phải thành thạo tiếng Việt.
8. Vấn đề vận chuyển không đơn giản.
9. Nhớ yêu cầu về giấy phép cư trú và làm việc cho người nước ngoài.
10. Có kế hoạch B!
Stephen Smith, Giám đốc Điều hành
17 Đỗ Anh Hàn, Quận Sơn Trà, Đà Nẵng
pelagicsteve@gmail.com
Điện thoại di động +84915553002